Bydd Prosiect Rheoli Rhostir Sir Ddinbych ac Atal Tanau Gwyllt, a arweinir gan Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy, Cyfoeth Naturiol Cymru a Gwasanaeth Tân ac Achub Gogledd Cymru yn cael ei arddangos fel rhan o gyfres o ddigwyddiadau a gynhelir yn Sioe Frenhinol Cymru.
Mae’r ymgyrch “Tanau Gwyllt yng Nghymru” yn fenter aml-asiantaeth sy’n dod â sefydliadau o bob rhan o Gymru ynghyd i godi ymwybyddiaeth o’r risg gynyddol o danau gwyllt. Rhwng 18 a 21 Gorffennaf, bydd sefydliadau partner yn Sioe Frenhinol Cymru yn cynnal cyfres o ddigwyddiadau a gweithgareddau ar-lein yn arddangos prosiectau sy’n ymateb i’r risg gynyddol o danau gwyllt a byddant yn hyrwyddo technegau rheoli tir rhagweithiol a manteision cydweithio i wneud Cymru yn fwy gwydn i danau gwyllt yn y dyfodol.
Bydd Swyddog Rhostir AHNE, Graham Berry, yn cyflwyno yn stondinau Undeb Amaethwyr Cymru a’r NFU ar 20 Gorffennaf ac yn cymryd rhan mewn trafodaethau panel ar bolisïau rheoli tir a defnyddio technegau rheoli i atal tanau gwyllt.
Yn ystod haf 2018, digwyddodd tân gwyllt mawr ar Fynydd Llantysilio ger Llangollen, gan losgi am chwe wythnos. Fe ddinistriodd 250 hectar o rostir, gan achosi difrod sylweddol i fywyd gwyllt, mawn ac aflonyddwch i bobl leol, ffermwyr a busnesau. Cytunodd Cyngor Sir Ddinbych a Chyfoeth Naturiol Cymru i gyd-ariannu Swyddog Maes Rhostir i weithio gyda ffermwyr a pherchnogion tir i helpu i hyrwyddo rheolaeth gweundir yn y sir a lleihau risg a difrifoldeb tanau gwyllt rhostir yn y dyfodol. Mae’r prosiect wedi galluogi rheoli dros 50 hectar o weundir ers 2021 ac wedi cyflawni gwaith adfer ar Lantysilio, gan wasgaru hadau grug a glaswellt dros 15 hectar o’r llechwedd a ddifrodwyd gan dân.
Mae lansio ymgyrch Tanau Gwyllt yng Nghymru yn arbennig o amserol gan fod y rhanbarth ar hyn o bryd yn profi tywydd poeth o ganlyniad i aer poeth yn llifo i’r gogledd o dir mawr Ewrop. Mae newidiadau ym mhatrymau hinsawdd yn golygu y bydd tywydd poeth iawn yn para’n hirach ac yn digwydd yn amlach yn y Deyrnas Unedig. Bydd hyn yn sychu’r tir ac mae llystyfiant am gyfnodau hirach yn cynyddu’r risg o danau gwyllt.
Dywedodd y Cynghorydd Emrys Wynne, Aelod Arweiniol Cabinet Sir Ddinbych dros yr Iaith Gymraeg, Diwylliant a Threftadaeth, sy’n cynnwys Materion Gwledig: “Mae’r risg o danau gwyllt yn cynyddu mewn amodau poeth a sych ac mae tanau gwyllt fel y rhain yn rhoi pwysau aruthrol ar y sefydliadau sy’n ymateb, yn ogystal â chael effaith ddinistriol ar y cyhoedd a’r amgylchedd. Rydym wedi gweithio’n galed ar y prosiect hwn i geisio lleddfu’r risg i’n cefn gwlad golygfaol ac edrychwn ymlaen at rannu’r hyn yr ydym wedi’i ddysgu gyda thirfeddianwyr a ffermwyr yn y Sioe.
Dywed Haf Leyshon, cydlynydd yr ymgyrch Tanau Gwyllt yng Nghymru: “Mae’r ymchwydd diweddar mewn tanau gwyllt yr ydym wedi’i weld yn digwydd ledled Cymru yn ystod yr wythnos ddiwethaf yn ddangosydd o’r pwysau y gallwn ei wynebu yng Nghymru gyda rhagfynegiadau Newid yn yr Hinsawdd. Mae hafau poethach a sychach ynghyd â thirwedd â llwyth tanwydd uchel yn peri pryder mawr ac fe’i hamlygir fel risg uchel yn yr Asesiad Risg Newid Hinsawdd ar gyfer Cymru a gyhoeddwyd yn 2021.